พฤติกรรมผู้บริโภคกัมพูชา

 
   
           กัมพูชาเป็นประเทศเพื่อนบ้านที่มีความสัมพันธ์ด้านการค้ากับไทยมาอย่างยาวนาน ปัจจุบันกัมพูชาเป็นตลาด
ส่งออกสำคัญอันดับ 2 ของไทยในกลุ่มประเทศ CLMV (กัมพูชา สปป.ลาว พม่า และเวียดนาม) โดยมูลค่าส่งออก
ของไทยไปกัมพูชาในปี 2555 สูงถึง 3.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้นจาก 2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปี 2551
หรือขยายตัวเฉลี่ยสูงถึงร้อยละ 26 ต่อปีในช่วงปี 2551-2555 ทั้งนี้ ภาวะการค้าระหว่างไทยและกัมพูชายังมี
แนวโน้มเพิ่มขึ้นได้อีกในระยะถัดไป ด้วยปัจจัยสนับสนุนสำคัญ ดังนี้
         เศรษฐกิจของกัมพูชาขยายตัวดีต่อเนื่อง EIU คาดว่าเศรษฐกิจกัมพูชาจะขยายตัวร้อยละ 6.9 ในปี 2556
และขยายตัวต่อเนื่องเฉลี่ยร้อยละ 7.2 ต่อปีในช่วงปี 2556-2560 เศรษฐกิจที่ขยายตัวดีต่อเนื่องทำให้ชาวกัมพูชา
มีรายได้สูงขึ้น และมีความต้องการสินค้าเพิ่มขึ้น ขณะที่กัมพูชายังไม่สามารถผลิตสินค้าให้มีปริมาณและคุณภาพ
สอดคล้องกับความต้องการใช้ในประเทศ ทำให้กัมพูชาจำเป็นต้องพึ่งพาการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศเป็นหลัก
รวมถึงสินค้าจากไทย
 
  อัตราขยายตัวทางเศรษฐกิจของกัมพูชา  
  หมายเหตุ : *ตัวเลขคาดการณ์  
  ที่มา : Economist Intelligence Unit (EIU)  
           ชาวกัมพูชาคุ้นเคยกับสินค้าอุปโภคและบริโภคของไทยเป็นอย่างดี เพราะเคยเข้ามาทำงาน เยี่ยมญาติ
หรือติดต่อค้าขายตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชา อีกทั้งชาวกัมพูชาเห็นว่าสินค้าไทยมีคุณภาพดี ราคาสมเหตุสมผล
และมีอายุการใช้งานนานกว่าสินค้าจีนและเวียดนาม จึงง่ายที่ผู้บริโภคชาวกัมพูชาจะตัดสินใจซื้อสินค้าไทยซ้ำ
         กัมพูชามีอาณาเขตติดต่อกับไทยถึง 803 กิโลเมตร ครอบคลุม 7 จังหวัด ตั้งแต่ภาคอีสานตอนใต้
ลงมาถึงภาคตะวันออก จึงเอื้อต่อการส่งออกสินค้าผ่านชายแดน ปัจจุบันสินค้าส่งออกของไทยไปกัมพูชาราวร้อยละ
70 เป็นการขนส่งผ่านชายแดนทางจุดผ่านแดนต่างๆ อาทิ จุดผ่านแดนบ้านคลองลึก อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว
(ตลาดโรงเกลือ) และจุดผ่านแดนบ้านหาดเล็ก อ.คลองใหญ่ จ.ตราด เป็นต้น
 
           พฤติกรรมที่น่าสนใจของผู้บริโภคชาวกัมพูชา
         ลักษณะของผู้บริโภคชาวกัมพูชา แบ่งตามกำลังซื้อ ดังนี้
            - ผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อสูง มักเป็นกลุ่มนักการเมือง ข้าราชการระดับสูง นักธุรกิจที่มีรายได้สูงจากการทำ
ธุรกิจที่ดิน ค้าน้ำมัน หรือวัสดุก่อสร้าง ผู้บริโภคกลุ่มนี้นิยมเดินทางไปซื้อสินค้าแบรนด์เนมชั้นนำของโลกจาก
ต่างประเทศ
            - ผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อปานกลาง อาทิ นักธุรกิจทั่วไป เจ้าหน้าที่สถานทูต พนักงานองค์กรระหว่างประเทศ
รวมถึงดารา นักร้อง ผู้บริโภคกลุ่มนี้มักเลือกซื้อสินค้าโดยพิจารณาจากคุณภาพเป็นหลัก
            - ผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อต่ำ ผู้บริโภคกลุ่มนี้ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ลูกจ้างในโรงงาน
อุตสาหกรรม รวมถึงชาวกัมพูชาที่มีรายได้จากเงินช่วยเหลือจากญาติที่ทำงานในต่างประเทศ มักเลือกซื้อสินค้า
อุปโภคบริโภคที่จำเป็นต้องใช้ในชีวิตประจำวันเป็นหลัก โดยใช้ราคาเป็นเกณฑ์สำคัญในการตัดสินใจซื้อมากกว่า
คุณภาพสินค้า
 
  ประเภทผู้บริโภคของกัมพูชา  
  ที่มา : กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ
    กระทรวงพาณิชย์
           นิยมเลือกซื้อสินค้าจากตลาดสดและร้านค้าปลีก สำนักงาน
ส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ กรุงพนมเปญ เปิดเผยว่าชาวกัมพูชา
ราวร้อยละ 70 นิยมซื้อสินค้าใน ตลาดสด เนื่องจากเป็นศูนย์รวมของ
อาหารสด อาหารแห้ง ผัก ผลไม้ และร้านอาหาร อีกทั้งตลาดสด
บางแห่งยังมีเสื้อผ้า เครื่องประดับ และเครื่องใช้ไฟฟ้าให้เลือกซื้อ
อีกด้วย ขณะที่วัยแรงงานที่อาศัยอยู่ในเมืองใหญ่ โดยเฉพาะกรุง
พนมเปญ และเสียมราฐนิยมซื้อสินค้าใน ร้านค้าปลีก ที่ตั้งอยู่ในย่าน
ชุมชน เพราะสะดวกและมีสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นให้เลือกซื้อ
 
  หลากหลาย ทั้งนี้ การที่ชาวกัมพูชาส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อไม่สูงนัก และมีพฤติกรรมเลือกซื้อสินค้า
บ่อยครั้ง แต่ปริมาณการซื้อแต่ละครั้งไม่มาก สินค้าที่จะนำมาวางจำหน่ายในกัมพูชาจึงควรบรรจุห่อหรือซองขนาด
เล็ก และตั้งราคาย่อมเยา
 
  เกร็ดน่ารู้ : แม้ว่าปัจจุบันกัมพูชามีศูนย์การค้าขนาดใหญ่ อาทิ Paragon Cambodia และ Sorya Shopping Center
ตั้งอยู่ในกรุงพนมเปญ ซึ่งเป็นศูนย์รวมแหล่งบันเทิงครบวงจร อาทิ โรงภาพยนตร์ ซูเปอร์มาร์เก็ต และร้านอาหาร
แฟรนไชส์จากต่างประเทศ เช่น พิซซ่า ไอศกรีม แต่ยังตอบสนองเฉพาะผู้บริโภคชาวกัมพูชาที่มีกำลังซื้อสูง และ
นักท่องเที่ยวต่างชาติเท่านั้น ขณะที่ผู้บริโภคชาวกัมพูชาที่มีกำลังซื้อปานกลาง-ต่ำยังนิยมเลือกซื้อสินค้าในตลาดสด
และร้านค้าปลีก
 
           สินค้าที่มีศักยภาพในตลาดกัมพูชา
         สินค้าอุปโภคบริโภค เป็นสินค้าที่ชาวกัมพูชายังต้องการอยู่มาก โดยสินค้าที่ไทยมีโอกาสส่งออกสูง
ได้แก่ สินค้าที่ใช้บริโภค โดยเฉพาะน้ำตาลทราย ซอสปรุงรส ปลากระป๋อง และซอสพริกที่มีรสเผ็ดน้อย เครื่องดื่ม
บำรุงกำลัง และสินค้าอุปโภคที่จำเป็นต้องใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น สบู่ ยาสีฟัน แชมพู ผงซักฟอก ครีมบำรุงผิว
และชุดเครื่องครัวทำด้วยพลาสติก จำพวกถ้วย ชาม จาน ถาด และฝาชี
 
  เกร็ดน่ารู้ :  
  สินค้าที่จะนำไปจำหน่ายในกัมพูชาควรมีลักษณะเหมือนกับสินค้าที่วางจำหน่ายในไทย ทั้งขนาด สี กลิ่น
น้ำหนัก และลักษณะบรรจุภัณฑ์ภายนอก เพื่อป้องกันการเข้าใจผิด และง่ายแก่การจดจำเพื่อกลับมาซื้อซ้ำอีก
  การขายตรงและการจำหน่ายสินค้าเงินผ่อนมักไม่ประสบความสำเร็จ เนื่องจากชาวกัมพูชาส่วนใหญ่เป็น
ผู้บริโภคที่ไม่มีเงินเดือนประจำหรือมีรายได้ไม่แน่นอน
           สินค้าที่ใช้ในธุรกิจท่องเที่ยวยังมีแนวโน้มสดใส ตาม
จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาในกัมพูชาเพิ่มขึ้น
ต่อเนื่อง เนื่องจากกัมพูชามีแหล่งโบราณสถานสำคัญ โดยเฉพาะ
ปราสาทนครวัด (Angkor Wat) ซึ่งเป็น 1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลก
ประกอบกับรัฐบาลกัมพูชายังพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆ อาทิ กรุง
สีหนุวิลล์ ซึ่งเน้นการท่องเที่ยวทางทะเล ล่าสุดกระทรวงการท่องเที่ยว
กัมพูชา (Ministry of Tourism of Cambodia) คาดว่าปี 2556 จะมี
 
  นักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในกัมพูชาราว 4 ล้านคน เพิ่มขึ้นร้อยละ 12 จากปี 2555 หรือเพิ่มขึ้น
เฉลี่ยราวร้อยละ 10 ต่อปี (CAGR) ในช่วงปี 2550-2556 ปัจจัยเกื้อหนุนดังกล่าวนับเป็นโอกาสของไทยในการ
ส่งออกสินค้าที่จำเป็นต้องใช้ในธุรกิจโรงแรม อาทิ ผ้าเช็ดตัว ผ้าปูที่นอน ผ้าห่ม ปลอกหมอน ของใช้ในห้องน้ำ
อาทิ สบู่ แชมพู ครีมนวดผม และหมวกคลุมผม รวมถึงสินค้าที่ตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยว อาทิ
ขนมขบเคี้ยว น้ำอัดลม บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป และหมากฝรั่ง
 
  จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติในกัมพูชา  
  หมายเหตุ : * เป็นตัวเลขคาดการณ์    
  ที่มา : Ministry of Tourism of Cambodia    
           เครื่องจักรกลการเกษตรยังขยายตัวได้ดี เนื่องจากรัฐบาลกัมพูชามีนโยบายสนับสนุนการลงทุนในธุรกิจ
เกษตรและเกษตรแปรรูป จึงกระตุ้นให้เกิดการขยายการลงทุนเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจสำคัญ โดยเฉพาะข้าวและยาง
พารา จึงเป็นโอกาสของไทยในการส่งออกรถไถนาเดินตาม รถเกี่ยวข้าว เครื่องสีข้าวขนาดเล็ก เครื่องสูบน้ำ เครื่อง
พ่นยาฆ่าแมลง โดยเครื่องจักรกลเกษตรที่จะนำมาจำหน่ายในกัมพูชาควรมีลักษณะใช้งานง่าย และสามารถถอด
ซ่อมบำรุงได้เอง
 
           ชิ้นส่วนรถยนต์เพื่อใช้เป็นอะไหล่ทดแทน (Replacement
Equipment Manufacturing : REM)
เพื่อป้อนให้กับอู่ซ่อมรถยนต์
และร้านจำหน่ายอะไหล่รถยนต์ในกัมพูชา เนื่องจากรถยนต์ที่ใช้ใน
กัมพูชาส่วนใหญ่เป็นรถยนต์มือสองนำเข้าจากญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ มี
อายุการใช้งานมายาวนาน ประกอบกับถนนในกัมพูชาหลายเส้นทาง
ยังมีสภาพทรุดโทรมเป็นหลุมเป็นบ่อ ทำให้ชิ้นส่วนรถยนต์มีอายุการ
ใช้งานสั้นลง จึงเป็นโอกาสส่งออกชิ้นส่วนรถยนต์ REM อาทิ เพลา
ลูกปืน ไส้กรองอากาศ โช้คอัพ คลัตช์ ยางรถยนต์ เป็นต้น
 
          ช่องทางจำหน่ายสินค้าในกัมพูชา
        
โทรทัศน์และป้ายโฆษณาขนาดใหญ่เป็นสื่อการตลาดที่
เข้าถึงชาวกัมพูชาได้แพร่หลาย
เนื่องจากชาวกัมพูชาสามารถ
รับชมรายการโทรทัศน์ที่ออกอากาศจากประเทศไทย และชาวกัมพูชา
ชื่นชอบรายการละครโทรทัศน์ไทย เพราะมีพื้นฐานทางวัฒนธรรมและ
ความเชื่อที่ใกล้เคียงกัน จึงมีส่วนช่วยกระตุ้นยอดจำหน่ายสินค้าให้
เพิ่มขึ้นได้ อีกทั้งการประชาสัมพันธ์สินค้าด้วยป้ายโฆษณาขนาดใหญ่
บริเวณแยกถนนตามเมืองสำคัญเป็นสื่อการตลาดอีกประเภทหนึ่งที่
เรียกความสนใจจากผู้บริโภคชาวกัมพูชาได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้
 
  การขายสินค้าแปลกใหม่ที่ไม่เคยวางจำหน่ายในกัมพูชามาก่อน ควรสาธิตและแนะนำวิธีการใช้ ควบคู่กับแจกสินค้า
ตัวอย่างให้ชาวกัมพูชานำกลับไปทดลองใช้ที่บ้านเพื่อสร้างความคุ้นเคย

         แม้ว่ากัมพูชาเป็นตลาดส่งออกที่มีศักยภาพในการขยายตัวอีกมาก แต่ผู้ส่งออกที่สนใจส่งออกสินค้าไปกัมพูชา
พึงระลึกเสมอว่าการทำการค้ากับกัมพูชายังมีข้อจำกัดบางประการ อาทิ ระบบสาธารณูปโภคยังไม่ทั่วถึง
โดยเฉพาะถนนซึ่งยังไม่ครอบคลุมทุกพื้นที่ และถนนบางเส้นทางยังมีสภาพเป็นหลุมเป็นบ่อจนอาจทำให้การขนส่ง
สินค้าล่าช้าหรือสร้างความเสียหายให้กับสินค้าได้ นอกจากนี้ ความอ่อนไหวทางการเมืองที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง
จนนำมาสู่การปิดชายแดน
ก็เป็นสิ่งที่คาดเดาได้ยากก็อาจทำให้การส่งออกสินค้าผ่านชายแดนต้องสะดุดลง และ
อุปสรรคด้านภาษา
เนื่องจากชาวกัมพูชาส่วนใหญ่มักใช้ภาษาเขมรในการติดต่อธุรกิจ จึงต้องระวังความผิดพลาด
ที่อาจเกิดขึ้นจากความเข้าใจไม่ตรงกันในการติดต่อธุรกิจ
 
  Disclaimer : ข้อมูลต่างๆ ที่ปรากฏเป็นข้อมูลที่ได้จากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย และการเผยแพร่ข้อมูลเป็นไป
เพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลแก่ผู้ที่สนใจเท่านั้น โดยธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทยจะไม่
รับผิดชอบในความเสียหายใดๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากการที่มีบุคคลนำข้อมูลนี้ไปใช้ไม่ว่าโดยทางใด
 
  ภาพประกอบจาก www.google.com การเผยแพร่ภาพนี้เพื่อแนะนำข้อมูลด้านการค้าและการลงทุนในต่างประเทศ